ادبیات آمریکا به عنوان یکی از مطرح‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ادبیات ملل در میان مردم جهان به شمار می‌رود. بعد از فرانسه، آمریکا دومین کشوری است که دارای بیشترین نویسندگان دریافت‌کننده جایزه نوبل می‌باشد. (تا سال ۲۰۲۳ سیزده نویسنده آمریکایی موفق به دریافت جازه نوبل شده‌اند.) همچنین جایزه پولیتزر که یکی از مهم‌ترین جایزه‌های ادبی جهان است متعلق به این کشور می‌باشد.
از بحث جوایز ادبی که بگذریم وقتی درباره ادبیات آمریکا صحبت می‌کنیم غالبا نام نویسندگانی چون مارک تواین، همینگوی، اشتاین‌بک، ادگار آلن پو، ویلیام فاکنر، هرمان ملویل، تونی موریسون، و شاعرانی چون امیلی دیکنسون، والت ویتمن و بسیاری شاعران و نویسندگان دیگر –که اگر بخواهیم همه را عنوان کنیم فهرست بلندبالایی را تشکیل می‌دهند– به ذهن ما خطور می‌کند.
ممکن است این سوال به ذهن برخی برسد که ادبیات آمریکا چگونه توانست در عرض پانصد سال به چنین جایگاهی در میان مردم جهان دست پیدا کند. اما این سوال نمی‌تواند سوال درستی باشد. زیرا کشور آمریکا قبل از اینکه توسط کریستوف کلومب شناخته شود و نام آمریکا بر آن گذاشته شود، سرزمینی با قدمتی طولانی، و دارای ساکنانی با تمدن و فرهنگی غنی بود. از طرفی، اروپایی‌هایی که در سال‌های پس از شناخته شدن این سرزمین ساکن آن شدند، دارای پیشینه‌‌ای تاریخی–فرهنگی و تجربیات زیسته‌ای بودند که همراه با خود به این دنیای جدید آوردند.
حال سوال اینجاست که اصلا تاریخ ادبیات آمریکا از چه زمانی آغاز می‌شود؟ وقتی از تاریخ ادبیات آمریکا صحبت می‌کنیم درباره کدام بخش از تاریخِ ادبیِ این قاره کهن صحبت می‌کنیم؟ جریانات موثر بر پیدایش آن چه بود؟ چه کسانی و چه عواملی در شکل‌گیری و تغییر و تحول آن نقش داشتند؟ پدیدآورندگان ادبیات آمریکا چه نقش و چه رویکردی در تحولات اجتماعی کشور خود و جهان داشتند؟
در این رشته یادداشت‌ها به بررسی و شناخت تاریخ ادبیات آمریکا خواهیم پرداخت و در خلال آن در جست‌وجوی پاسخی درخور به پرسش‌های مطرح شده خواهیم بود.
_________________________
نقطه آغازین ادبیات آمریکا
بیایید قبل از پرداختن به این سوال که ادبیات آمریکا از چه زمانی آغاز می‌شود، ابتدا به این پرسش پاسخ بدهیم که آیا پیش از شناخته شدن این سرزمین توسط اروپایی‌ها و ساکن شدن آنها در این نقطه از جهان، در آنجا ادبیات وجود داشته است؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله؛ ادبیات در قاره آمریکا وجود داشت، از زمانی که مردمی در آن می‌زیستند و آن مردم قصه‌پردازی می‌کردند و داستان می‌گفتند.
فرهنگ‌های بومی آمریکا دارای تاریخی غنی از ادبیات شفاهی هستند. همچنین کتابهایی به جا مانده از مایاها شناخته شده‌اند که قدمت آنها به قرن پنجم میلادی می‌رسد؛ کمااینکه پژوهشگران بر این باورند که مایاها قرن‌ها قبل از این تاریخ، شروع به نوشتن کرده بودند.
اما ادبیات آمریکا به عنوان یک رشته خاص، که از دریچه ادبیات اروپا دیده و شناخته می‌شود، از اوایل قرن هفدهم، یعنی با ورود اروپایی‌های انگلیسی‌زبان به این سرزمین آغاز شده است.
در سری یادداشتهای مربوط به تاریخ ادبیات آمریکا، به این بخش از ادبیات آمریکا، یعنی مجموعه آثار مکتوبِ نوشته شده به زبان انگلیسی در ایالات متحده خواهیم پرداخت.
_________________________
تاریخچه‌ای بسیار بسیار کوتاه از تحولات آمریکا در چند قرن گذشته
ادبیات آمریکا مانند ادبیات دیگر ملل جهان بر اساس تاریخ کشوری که در آن پای گرفت شکل گرفته است. بعد از ورود اروپایی‌ها به این قاره، آمریکا به مدت تقریبا یک و نیم قرن صرفا متشکل از گروهی مستعمره بود که در امتداد ساحل شرقی قاره آمریکای شمالی پراکنده شده بودند. بعدها افرادی از این مستعمره‌نشین‌ها به سمت نواحی غربی این سرزمین حرکت کردند.
در اواخر قرن هجدهم، آمریکا پس از یک شورش موفق علیه سرزمین مادری‌‌اش، به ایالات متحده تبدیل شد؛ از آن پس آمریکا نه به عنوان مجموعه‌ای از مستعمرات، بلکه به عنوان یک ملّت، خود را تثبیت کرد.
تا پایان قرن نوزدهم این کشور، خود را در جهت‌های مختلف گسترش داده بود: از جنوب تا خلیج مکزیک و از غرب تا اقیانوس آرام. همچنین تا پایان همین قرن، آمریکا جای خود را به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند در میان سایر ابرقدرت‌های جهان باز کرده بود. در این زمان، ثروت و قدرت آمریکا در ارتباطی چنان تنگاتنگ با کشورهای دیگر بود که درگیری آن کشور را در جنگ‌هایی که در نیمه اول قرن بعدی اتفاق افتاد –یعنی جنگ‌‌های جهانی اول و دوم– و به دنبال آن در مسایل مربوط به اروپا و آسیای شرقی، گریزناپذیر می‌کرد.
در همین حال، پیشرفت‌هایی که به شکلی انفجاری در علم و صنعت ایجاد شده بود، و به دنبال آن، تغییر در شیوه‌های تفکر و احساسات مردم، زمینه ایجاد تغییرات اساسی در زندگی مردم گردید.
همه این عوامل که در توسعه ایالات متحده نقشی اساسی داشتند، موجب شکل‌گیری ادبیاتی به نام ادبیات آمریکا گردید.
_________________________
دوره‌های تاریخی ادبیات آمریکا
ادبیات آمریکا اغلب به شش دوره اصلی تقسیم می‌شود:
- دوره پیش از استعمار
- دوره استعماری و ملی اولیه (قرن ۱۷ تا ۱۸۳۰)
- دوره رمانتیک (از ۱۸۳۰ تا ۱۸۷۰)
- دوره رئالیسم و ناتورالیسم(از ۱۸۷۰ تا ۱۹۱۰)
- دوره مدرنیسم (از ۱۹۱۰ تا ۱۹۴۵)
- دوره معاصر (از ۱۹۴۵ تا کنون)
در بخش‌های بعدی به تفصیل به بررسی هر یک از این دوره‌ها خواهیم پرداخت.
لینک یادداشتهای مرتبط در این وبلاگ
تاریخ ادبیات آمریکا | قرن هفدهم: ادبیات استعماری
1403/06/24 ساعت 08:24 ب.ظ
من لیلا هستم. در این وبلاگ، نظر و تحلیل شخصی خودم را درباره کتابهایی که می‌خوانم با شما در میان می‌گذارم.
ادامه...
