تاریخ ادبیات آمریکا | قرن هفدهم: ادبیات استعماری

در یادداشت اول از سری یادداشت‌های تاریخ ادبیات آمریکا گفتیم که، آن بخش از ادبیات آمریکا که با معیارهای ادبیات اروپایی سنجیده می‌شود، از قرن هفدهم آغاز می‌شود؛ بنابراین تاریخ‌پژوهان، قرن هفدهم میلادی را قرن اولِ تاریخ ادبیات آمریکا می‌دانند. این دوره از تاریخ ادبیات آمریکا که با ورود اروپایی‌های انگلیسی‌زبان به قاره آمریکای شمالی آغاز می‌شود، با عنوان ادبیات استعماری شناخته می‌شود؛ چون مکتوبات این دوره به دست کسانی نوشته شده بود که در اصل بریتانیایی بودند، بریتانیایی فکر می‌کردند و برای بریتانیا می‌نوشتند.

 

_________________________

نقطه آغازین ادبیات آمریکا: ادبیات جغرافیایی

کاپیتان جان اسمیت (۱۶۳۱ — ۱۵۸۰) که یک سیاح بریتانیایی ثروتمند بود به عنوان آغازگر ادبیات آمریکایی شناخته می‌شود؛ او که چهره شاخص ادبیات استعماری قرن هفده آمریکا به شمار می‌رود، نوشته‌های متعددی دارد که در آنها به تشریح و توصیف مستعمره‌نشین‌های قاره آمریکا می‌پردازد. اولین کتاب او که آن را در سال ۱۶۰۸ (اوایل قرن هفدهم) نوشت، A True Relation of Virginia نام دارد؛ این کتاب دربرگیرنده توصیفاتی از مستعمره ویرجینیا به همراه نقشه‌ها و کروکی‌هایی از این خطه است. کتاب مهم دیگر او تاریخ عمومی ویرجینیا، نیوانگلند و جزایر تابستانی نام دارد (۱۶۲۴) که در همین راستا نوشته شده‌است.

کاپیتان جان اسمیت (۱۶۳۱ — ۱۵۸۰): آغازگر ادبیات آمریکا

در قرن هفدهم آمریکا، به مرور زمان به تعداد نوشته‌هایی که به توصیف هر مستعمره می‌پرداخت افزوده می‌شد و این روند تا اواخر قرن هفدهم همچنان ادامه داشت: شرح مختصر دانیل دنتون از نیویورک (۱۶۷۰)، شرح مختصر ویلیام پن از پنسیلوانیا (۱۶۸۲)، کتاب کارولینا (۱۶۸۲) نوشته توماس اَش؛ اینها تنها تعداد کمی از شمار بسیار زیاد نوشته‌هایی بودند که آمریکا را به عنوان سرزمینی نویدبخش برای پیشرفت‌های اقتصادی، ستایش می‌کردند.

نویسندگانِ این ادبیاتِ جغرافیایی –که آشکارا برای نشان دادن فرصت‌های استعمار به انگلیسی‌ها نوشته می‌شدند– به وفاداری خود نسبت به بریتانیا معترف بودند؛ آنها ارتباط و اتصال خود را از زادگاه خودشان قطع نکرده بودند. اما در این میان دیدگاه‌هایی نیز وجود داشت که دیگر استعمارگران انگلیسی را ترغیب به ترک سرزمین مادریشان می‌کرد.

_________________________

نوشته‌های سیاسی _ مذهبی: جدال بر سر جدایی دین از حکومت

یکی دیگر از مسائل مهمی که در قرن هفدهم میان متفکران و نویسندگان آمریکا در جریان بود مسئله ارتباط بین دولت و کلیسا بود. گروهی از متفکران آن دوره خواستار برپایی حکومتی تئوکراتیک (یزدان‌سالاری = حکومتی که قدرت سیاسی در دست مقام مرجعیت روحانی قرار دارد) با قوانینی تدوین شده بر اساس کتاب مقدس بودند؛ ناتانیل وارْد یکی از طرفداران این دیدگاه بود که در یکی از نوشته‌های خود از وضعیت موجود دفاع کرد و از مستعمره‌نشینان پیرو عقاید جدید انتقاد کرد. مجله جان وینتروپ که در سالهای ۱۶۳۰ تا ۱۶۴۹ در آمریکا چاپ می‌شد نیز از طرفداران همین رویکرد بود و از تلاش مستعمره ماساچوست برای تشکیل حکومت دینی دفاع می‌کرد.

همانطور که گفته شد این دیدگاه مخالفت‌های زیادی را برانگیخت. یکی از مخالفان رادیکال این دیدگاه، راجر ویلیامز بود که در یک سری مقالات بحث‌برانگیز خود، نه تنها از جدایی کلیسا از دولت، بلکه از اعطای قدرت به مردم، و تحمل باورهای مذهبی مختلف دفاع کرد.

_________________________

از دیگر نوشته‌های قرن اول ادبیات آمریکا 

ادبیات یا به طور کلی نوشته‌های قرن هفدهم آمریکا منحصر به ادبیات جغرافیایی یا بحث‌های سیاسی-مذهبی نبود؛ نوشته‌های دیگر این دوره شامل زندگی‌نامه‌ها، رساله‌ها، سفرنامه‌ها و موعظه‌ها می‌شد. در زمینه نمایش و داستان به دلیل تعصب گسترده‌ علیه این گونه‌های ادبی، دستاورد کمی وجود داشت.

شعر بد اما پرطرفدار وجود داشت؛ کتاب شعری با نام مزمور خلیج از آن نمونه بود. شعر با ارزش به ندرت در این دوره دیده می‌شود، یک نمونه از آنها سروده آن براداستریت از اهالی ماساچوست بود. کتاب شعر او (۱۶۵۰) دربرگیرنده اندیشه‌های او درباره مذهب و خانواده‌اش است که احساسات او را به طرزی تکان‌دهنده به خواننده منتقل می‌کند.

آن براداستریت (۱۶۷۲ – ۱۶۱۲)

ادوارد تیلور، شاعر دیگری از این دوره است که سروده‌های او در رده اشعار ارزشمند قرار دارند. اشعار این شاعر که تا سال ۱۹۳۹ (نیمه اول قرن نوزده) ناشناخته مانده بود، بیان کننده لذات او از اعتقاد و تجربه مسیحی بود.

ادوارد تیلور (۱۷۲۹ – ۱۶۴۲)

_________________________

ادبیات قرن اول آمریکا: طفل نوپای ادبیات انگلیس

به طور کلی می‌توان گفت نوشته‌های آمریکای قرن هفدهم بر اساس سنت‌های نوشتاری بریتانیای همان دوره بود: جان اسمیت بر اساس سنت ادبیات جغرافیایی بریتانیا نوشت؛ برادفورد آهنگ‌های کتاب مقدس شاه جیمز را تکرار کرد. راجر ویلیامز بر اساس نثر پر زرق و برق معمول آن دوره از بریتانیا می‌نوشت؛ سبک شعری سروده‌های آن برداستریت ادامه دهنده سلسله طولانی شاعران بریتانیایی از جمله اسپنسر و سیدنی بود؛ ادوارد تیلور ادامه دهنده سنت شاعران متافیزیکی بریتانیا مانند جورج هربرت و جان دان بود.

بنابراین ادبیات قرن هفدهم آمریکا هم در شکل و هم در محتوا آشکارا پیرو ادبیات انگلیسی بود. 

---

لینک یادداشت‌های مرتبط در این وبلاگ 

تاریخ ادبیات آمریکا | مقدمه

---